Twórcą trzonu kolekcji dzisiejszego Muzeum był
Feliks Przypkowski (1872-1951). Miłośnik astronomii i gnomiki, ukończył studia medyczne i praktykował przez pięćdziesiąt lat jako lekarz w Jędrzejowie. Od roku 1895 konsekwentnie gromadził zegary słoneczne i literaturę dotyczącą ich budowy i historii.

Wejście do Muzeum - w nocy

Feliks Przypkowski - lekarz, astronom i gnomonik

W Jędzejowie wzniósł istniejące do dzisiaj obserwatorium astronomiczne, prowadził również pomiary meteorologiczne. Interesował się numizmatyką, mineralogią, zbierał także pamiątki związane z miastem i regionem, pozostawił po sobie również ogromny zbiór fotografii. Jego pasje zbierackie i naukowe podzielał również syn, Tadeusz Przypkowski (1905-1977), historyk sztuki, bibliofil, miłośnik heraldyki. Znawca i budowniczy zegarów słonecznych stworzył ich liczne egzemplarze, z których najważniejsze to siedem zegarów słonecznych na obserwatorium w Greenwich. Dzięki jego staraniom kolekcja została po wojnie znacznie poszerzona i udostępniona dla publiczności, a w roku 1962 przekazana Państwu.

Obserwatorium astronomiczne Feliksa Przypkowskiego zbudowane w 1906r. rozbudowane w 1923, odremontowane w 1988r.

Tadeusz Przypkowski
przy zegarach słonecznych pierścieniowych na ekspozycji w muzeum, 1974r.

Widok budynku Muzeum

W dziale zegarów słonecznych Muzeum obejrzeć można wszystkie ich rodzaje konstruowane od XV wieku, oraz rozmaite przyrządy służące do pomiaru czasu - klepsydry, zegary ogniowe i mechaniczne, a także przyrządy astronomiczne.

Do najcenniejszych obiektów z tego działu należą zegar słoneczny, dzieło Erazma Habermela oraz zegar słoneczny z armatką, według tradycji własność Stanisława Leszczyńskiego.  (patrz zdjęcie niżej)

Wśród zegarów mechanicznych wymienić można maleńki zegarek-pektoralik z kryształu górskiego, siedemnastowieczny wyrób paryski sygnowany nazwiskiem "Mahlet", zegar wahadłowy sygnowany na mechanizmie "Gabier", w Paryżu wykonany dla Jana Kazimierza.

Zegarek - pektoralik głównie dla kobiet, XVIIw.
 

Popularny w Polsce typ zegara stołowego, zwanego kaflowym ze względu na podobieństwo korpusu do kafla piecowego, bądź "żabą" z powodu szeroko rozstawionych nóżek, reprezentuje zegar wykonany w Zasławiu przez zegarmistrza Michała Piegszę około połowy XVIII w.

Zegar kaflowy XVIIIw.

W muzeum znajduje się mnóstwo eksponatów z wielu dziedzin. W dziale starodruków liczącym około 600 tomów, wśród których najcenniejszym jest wydanie z r. 1566 dzieła Kopernika "De revolutionimbus orbium coelestium", znajdują się egzemplarze z autografami Heweliusza, Kartezjusza i Huyghensa.
Część księgozbioru poświęcona gnomice uznawana jest za jeden z najcenniejszych zespołów tego typu na świecie. Kolekcja grafik i ekslibrisów liczy obecnie około 25.000 dzieł powstałych od XVI do XX w.

Kolekcja przedmiotów rzemiosła artystycznego, dokumentów i pamiątek historycznych zgromadzona w Muzeum, związana jest z historią miasta Jędrzejowa i regionu.
 Dział gastronomii reprezentowany jest, prócz licznych książek poświęconych tej dziedzinie, także zbiorem naczyń, rondli, przyborów kuchennych.

 Atmosferę starego domu rodzinnego tworzą liczne piękne meble, tkaniny, obrazy i fotografie. Muzeum posiada również jedyną w Polsce kolekcję rokokowych kurdybanów, obić z tłoczonej we wzory, malowanej i złoconej skóry, którą pokrywano ściany, fotele, a nawet antependia.
Zwiedzając Muzeum można liczyć na fachową obsługę przewodnicką, kompetentne wyjaśnienia dotyczące niezwykłych zegarów i przedmiotów rzemiosła artystycznego i barwną gawędę o ludziach, których twarze patrzą ze starych płócien i fotografii.

Najciekawsze eksponaty

Zegar słoneczny poziomy,Erazm Habermrl,Czechy kon. XVIw.

Zegary słoneczne typu Dieppe, kość słoniowa polichromowana, Francja XVII w.

Zegar słoneczny pionowy wielokrotny, grawerowany na płycie ołowianej, Dania 1637 r.
 

Zegar słoneczny poziomy z armatką , Paryż II poł. XVIII w. Promieniowanie słoneczne skupione przez soczewkę powoduje zapłon lontu i wystrzał armatki o
godz. 12 w południe. Według tradycji należał do Stanisława Leszczyńskiego.

Zegary słoneczne typu norymberskiego ze wskazówką nitkową, regulowaną wg. szerokości geograficznej, Niemcy II poł. XVIII w.

Zegary słoneczne poziome typu  paryskiego,Paryż I poł. XVIIIw.